การเขียนบท 2 Theme / log line / plot

Theme / log line / plot

3 คำ ที่เป็นส่วนสำคัญมากๆ ในการเขียนบทภาพยนตร์ทั้งสั้นและยาว  
3 คำนี้สำคัญอย่างไร... เรามาดูกันไปทีละคำกันเลยดีกว่า

Theme

ในเรื่องเล่า(ที่ดี) ทุกเรื่องควรจะต้องมี  เพราะมันคือหัวใจ มันคือแก่นแท้ของสิ่งที่เราอยากจะบอก มันคือแนวคิดศูนย์กลางของการทำงานทั้งหมด แก่นเป็นแนวคิดที่อยู่ในรูปแบบนามธรรมที่สะท้อนความคิดของคุณ ในรูปแบบของประโยคสั้นๆหนึ่งประโยค และในเรื่องแต่ละเรื่องนั้นควรจะมี Theme หลักแค่อย่างเดียวเท่านั้น

อ้าว... งงอ่ะดิ งั้นเรามาลองกันใหม่ ถ้าเราดูหนังแนวฮีโร่ขบวนการ  หรือหนังยอดมนุษย์  แก่นของมันที่จับต้องได้ชัดๆนั่นคือ ธรรมมะย่อมชนะอธรรม หรือไม่ก็เป็นแนวแบบว่า  สามัคคีคือพลัง  ตัวอย่างที่ 2  เคยฟังนิทานอีสปกันบ้างมั๊ย นิทานอีสปพอเราฟังจนจบแล้วจะมีตอนท้ายที่บอกว่านิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า.....  ตรงนั้นน่ะแหละคือ แก่นของมัน  นั่นแหละครับ ง่ายๆแค่นั้น

แก่นเรื่องคือ สิ่งที่จะช่วยให้เราประคองความคิดของเราให้ไม่กระจัดกระจายมากจนเกินไป เพื่อให้หนังของเรานั้นมีวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน แต่บอกไว้ก่อนว่า แก่นเรื่องที่ดีมันควรจะเป็นสิ่งที่บอกความจริงบางอย่างทางสังคมได้  และน่าจะต้องสดใหม่  คงไม่มีใครอยากดูหนังที่มีแก่นว่าสามัคคีคือพลัง อยู่ทั้งชาติ

การเขียนบทของเราจะมุ่งเข้าตรงประเด็น แก่นที่เราวางไว้ เพื่อที่สุดท้ายเราหวังว่า สารนี้ของเราจะไปถึงผู้รับอย่างมีพลัง  และพวกเขาจะเข้าใจสิ่งที่เราต้องการนำเสนอได้

เมื่อก่อนเคยมีคนถามผมว่า บางครั้งเขาคิดเรื่องออกมาจากแรงบันดาลใจของเขา แต่มันไม่ได้มีแก่นติดออกมาด้วย แล้วจะทำยังไงดี?  ผมเองก็ยืนยันไปว่า หนังทุกเรื่องควรจะมีแก่นมีแกนของมัน  แต่เราไม่จำเป็นจะต้องไปรีบหามัน พัฒนาเรื่องของเราไปก่อนก็ได้ แล้วค่อยๆค้นหาไปว่า แง่มุมไหนของเรา ที่เรารู้สึกกับมันมากที่สุด  แล้วเดี๋ยวมันจะค่อยๆแสดงตัวตนของมันออกมา  เมื่อเจอแล้วก็ค่อยกลับไปดูเรื่องราวของเราว่า ตรงไหนของเรื่องที่มันอยู่ในเรื่องแล้ว ไม่ส่งเสริมแนวความคิดหรือแก่นที่เราวางไว้ ก็ค่อยๆปรับมันไป  

ทางที่ดี เมื่อคิดเรื่องขึ้นมาได้แล้ว ...ลองถามตัวเองดูก่อนว่าแก่นของเราคืออะไร  ถ้าตอบได้แล้วเขียนมันไว้ตัวใหญ่ๆ  แปะข้างฝาไว้เป็นเหมือนเครื่องเตือนสติ  พอเขียนเรื่องเสร็จ (อาจจะเป็นแค่ Plot) เราลองเอาไปให้คนอื่นอ่านดู แล้วลองถามเขาดูว่ารู้ไหมว่าเรื่องนี้เราต้องการนำเสนออะไร ถ้าเขาตอบได้แปลว่าเราสอบผ่าน  ...แต่อย่าเขียน Theme หรือแก่นของเราลงไปในบทเป็นการชี้นำเชียว ไม่อย่างนั้นคุณจะไม่ได้รู้อะไรเลย

* สรุปคือ  แก่น (Theme) คือแนวคิด หรือสาระสำคัญที่เราตั้งใจจะเสนอต่อคนดูนั่นเอง

Log line

ศัพท์แปลกๆอีกแล้วครับ Log line คือเรื่องที่เป็นประเด็นสำคัญ แต่ไม่เหมือนกับ Theme นะครับ อ้าวแล้วมันต่างกันยังไง...?

...คืออย่างนี้ครับ Theme คือแนวคิดของเรื่องในเชิงนามธรรมอย่างที่ได้อธิบายไปแล้ว แต่ Log line มันคือการพูดถึงประเด็นของเรื่องในเชิงรูปธรรมมากกว่า เช่น  
Armageddon คือ คนกลุ่มหนึ่งที่ต้องขึ้นไปหยุดอุกกาบาต ทั้งๆที่เขาไม่ใช่นักบินอวกาศ แต่เป็นคนขุดเจาะน้ำมัน
หรือ ถ้า theme ของเรื่อง Spider-man ภาคแรกคือประโยคฮิตที่ถูกใส่ไว้ในหนัง นั่นก็คือ “พลังอันยิ่งใหญ่มาพร้อมกับความรับผิดชอบอันใหญ่ยิ่ง” Log line ของเรื่องนี้ก็น่าจะเป็นปีเตอร์ ปาร์คเกอร์ วัยรุ่นที่พยายามรับมือกับพลังพิเศษที่ตัวเองได้มาโดยบังเอิญ

* สรุปคือ Log line คือประโยค ประโยคหนึ่งที่เหมือนกับเป็นประเด็นทางรูปธรรม ทั้ง Theme และ Log line มีหน้าที่ในการยึดการเขียนบทของเราไม่ให้เฉไฉ ออกจากความตั้งใจที่เราวางเอาไว้ สองส่วนนี้เมื่อถูกกลั่นกรองออกมาแล้ว ...เขียนไว้ตัวโตโต! แล้วแปะไว้เหนือโต๊ะทำงาน เพื่อคอยเตือนเราตลอดว่า นี่คือสิ่งที่เราต้องยึดไว้เพื่อไม่ให้ตัวเองไขว้เขวเมื่อเรื่องราวของเราเริ่มดำเนินหน้าไป  เป็นสิ่งที่สำคัญเหมือนกันนะครับ ถ้าคุณเขียนบทมามากมายจนมีชั่วโมงบินที่สูงขึ้น สองสิ่งนี้อาจจะดูไม่จำเป็น แต่เชื่อเถอะครับว่าถึงแม้เราจะมองไม่เห็น แต่มันมีตัวตนของมันอยู่ตรงนั้นแหละครับ

ลองดูครับ มันไม่ยากเกินความสามารถของคุณหรอก

การบ้าน
-    ดูหนังเรื่องอะไรก็ได้  แล้วหา แก่นเรื่อง(Theme) และ Log line  ของเขาให้เจอ แล้วลองดูว่าถ้าเราจะเขียนเรื่องที่มีแก่นเดียวกับเขาเราจะมีวิธีการนำเสนอแบบอื่นๆหรือเปล่า
-    หาแก่นเรื่อง(Theme) และ Log line  ในเรื่องที่คุณกำลังจะเขียน แล้วสรุปออกมาให้ได้  เป็นคำพูดชัดๆ หนึ่งประโยค


Plot

คราวนี้เรามาว่ากันด้วยเรื่องของพล๊อตเรื่องกันนะครับ  

    พล๊อต...คำนี้คงเป็นคำที่คุ้นหูใครต่อใครหลายๆคน แต่น้อยคนนักที่จะรู้ว่าพล๊อตก็มีกฎเกณฑ์สำคัญๆของมันอยู่เหมือนกัน
    Theme หรือแก่นของเรื่อง คือคำตอบของคำถามของเราว่า เรื่องของเรานำเสนออะไรในแง่แนวคิด
    Log line คือสิ่งที่จะบอกว่าเรื่องของเรานั้นเกี่ยวข้องกับอะไร (มันเป็นคล้ายกับ main idea ที่จะทำให้เราขายนายทุนผ่าน และหลายคนมักบอกว่าสิ่งนี้คือพล๊อต แต่จริงๆแล้วมันเป็นแค่ Log line เท่านั้นเองครับ...)

Plot
คือสิ่งที่จะบอกว่าเรื่องของเราจะดำเนินไปอย่างไรฉะนั้นสิ่งสำคัญที่พล๊อตจะต้องมีคือ ต้น - กลาง - จบ นั่นหมายความว่าถ้าจะได้พล๊อต เราจะต้องมีเรื่องทั้งหมดแล้ว  และต้น กลาง และจบนั้น เรามีภาษาเก๋ๆ อีกคำที่จะใช้เรียกมัน นั่นก็คือ โครงสร้าง (Structure) นั่นเอง

เดี๋ยวเรื่อง Structure ต๊ะไว้ก่อนนะครับ เดี๋ยวขึ้นเป็นโพสต์ใหม่เลยดีกว่า

ขอบคุณคับ

และแล้วสิ่งที่รอคอยก็สิ้นสุด....อ่านและเซฟเก็บ.555


ขอบคุณมากคร้าบบบบบบบบ.

ความรู้ดีๆทั้งนั้นเลยครับ เดี๋ยวไปทำการบ้านก่อน
ขอบคุณมากๆครับ

แจ่มแจ้งยิ่งนัก