สมาชิก สถิติฟอรั่ม ธนาคาร
  • 5382เข้าชม
  • 10ตอบกลับ

สับเพเหระ ของการบันทึกเสียง Good Sound it's Better

ระดับ : สมาชิก V
โพสต์
105
เงิน
3384
ความดี
2607
เครดิต
2704
จิตพิสัย
2509
จังหวัด
กรุงเทพมหานคร

ผมเห็นว่าเรื่อง Sound Record กับ Video มันน่าจะมีปัญหาปวดหัวอยู่ไม่น้อยเลยทีเดียว
ถ้าคนที่รู้เรื่องเสียง มาช่วยกันเขียนๆอะไรทิ้งไว้ (ซี่งก็มีอยู่แล้วหละ) ก็น่าจะดีกับงานครับ
ผมเลยจะรวบรวมเอาปัญหาและการเตรียมการก่อนจะเกิดปัญหามาให้มือใหม่ได้ทราบ
บางครั้งปัญหามา มันก็ไม่รู้จะเซิร์ทหายังไง ผมก็จะพยามมาเขียนอะไรง่ายๆ แบบเข้าใจง่ายๆ
ไม่ซับซ้อนละกันครับ เผื่อจะเป็นการสร้างงานที่ดีขี้นๆต่อไปสำหรับเพื่อนสมาชิกครับ
ขอเรียนเชิญทุกๆท่าน มาร่วมกันช่วยกันด้วยนะครับ จะได้มีหลากหลายปัญหาและทางแก้

เรื่องแรกเลย มารู้จักกับ เจ้าตัวปัญหาของโลกแห่งการบันทึกเสียง

มันคือ น้อง Noise ครับ
Noise ที่มาจากการบันทึกเสียง เท่าที่นีกออกครับ มีประมาณนี้ 

เสียงจี่ = มาจากสายสัญญาน หัวแจ๊ค หลวม ขาด ไม่ได้คุณภาพ หลอดไฟฟรูเรสเซ็นท์ ระบบไฟของสิ่งนั้นๆ ระบบกราว์ด์ของไฟ 
เสียงฮัม = ไฟไม่พอ ระบบไฟ ณ ตรงนั้น เครื่องดนตรี หรืออุปกรณ์นั้นๆ มีปัญหาเรื่องไฟ 
เสียงซ่า = เร่งไมค์เยอะเกินไป อยู่ใกล้ลำโฟงเสียงแหลม ที่มาของเสียงแหลมไป แอมป์ขยายเสียง(ห่วย)
เสียงอื้ออึง = เสียงเบสเยอะไป ที่มาของเสียงปรับทุ้มไป

อีกหลายอย่างพันตูให้เกิดเสียงเหล่านี้  เดี๋ยวรอ เพื่อนๆพี่ๆ ท่านอื่นมาเพิ่มเติมให้อีก 
ก่อนการบันทึกเสียง ให้ตรวจสอบสิ่งเหล่านี้ก่อน อย่าลืมว่าไม่มีอะไรลบรอยสักได้ 100% ฉันท์ได Noise ก็ฉันนั้น
คุณจะมีความสุขมากเวลานั่งตัดต่อหรือ Mix เสียง โดนปราศจาก Noise มันจะภิรมณ์มาเลยจอร์จจจจจ

Surroundings เสียงรอบตัว หรือ สภาพแวดล้อม
เสียงเหล่านี้มีทั้งดีและไม่ดีไปถึงน่ารำคาญสุดๆ อยู่ที่เราว่าจะทำให้มันน่าฟัง หรือ น่ารำคาญครับ
หากไม่ต้องการเสียงพวกนี้ ก็ใช้ Shotgun บันทีกเสียง และเข้าใกล้แหล่งเสียงให้มากที่สุด
หากต้องการเสียงนก เสียงไม้ เสียงทะเล ห้องประชุม กีฬา บรรยากาศงานต่างๆ 
ให้ใช้ไมค์ที่เป็น Stereo หรือ ไมค์ชองเครื่องบันทีกเสียงเช่น H2n, H1  ในการบันทึกเป็นต้น

การบันทีกเสียงคนพูด ในห้อง 
การใช้ไมค์ขึ้นอยู่กับเราเลยครับ จะใช้แบบ Shotgun หรือ Stereo mic ก็ได้
ในห้องที่มีเสียงก้องกังวาลมากไป ก็น่ารำคาญ ให้ใช้ Shotgun จ่อไปใกล้ๆผู้พูดน่าจะดีขึ้น 
หากไม่แน่ใจ ให้ลองบันทึกเสียงก่อน Set up ห้อง ถ้ามันไม่ไหวจริงๆจะได้เปลี่ยนห้องได้ครับ
"ถ้าเอาเรื่อง Sound ไว้หลังสุด คุณก็จะปวดหัวที่สุดได้เช่นกัน"

การบันทีกเสียงคนพูด กลางแจ้ง 
ให้ใช้ Shotgun microphone+ (เดทแคท) บันทีกเสียง หากกล้องอยู่ห่างจากผู้พูด ให้ใช้บูมไปที่เหนือหัว มาทางปากผู้พูด
ไมค์ชนิดนี้จะเก็บเสียงตามทิศทางที่เราชี้ไป ทำให้ลด Noise ที่จะเกิดจากสภาพแวดล้อม ได้อย่างดี
ต่อสายออกไปครับ อย่าขี้เกียจ หาคนมาถือ เพื่องานที่ดี สายที่ต่อออกไปต้องได้คุณภาพ เลือกเอาของดีๆมาใช้เลยครับ จัดเต็มๆ

การบันทีกเสียงการแสดง Concert
ให้ไปขอบันทึกเสียงจาก House Mix ของงาน จะดีที่สุด หากไม่สามารถ ก็หาทำเลใกล้ตรงนั้นที่สุด 
ใช้ไมค์ของเราบันทีก เพราะตรงนั้นเสียงจะดีที่สุดแล้ว แต่จะได้ Surroundings มาด้วยครับ ก็เลือกเอา จะเอา Stereo หรือ Shotgun Mic ครับ

การใช้เครื่องบันทึกเสียงแบบ Portable Recorder
คาดว่ามีหลายคนเลย ที่หันมาใช้การบันทึกเสียงแยก โดยการใช้ Portable Recorder ที่หาซื้อได้ทั่วๆไป มีอยู่มากมายเช่น
DR-100, DR-80, DR-50, Zoom H1, H4n และอีกมากมาย ต่างก็ตอบสนองการใช้งานในลักษณะเดียวกัน

เครื่องบันทีกเสียงเหล่านี้ผมจะเรียกว่าตกม้าตายกันมานักต่อนักแล้ว 
คือ ใช้มันยังไม่เป็น ทำให้แทนที่จะออกมาดี กลายเป็นไม่ได้ดีไปเท่าไหร่เลย

Level 
การบันทึกเสียงทุกครั้งจะต้องดู Level ว่ามันรับสัญญานเข้ามาหรือไม่ บางคนใช้หูฟัง ก็ต้องฟังด้วยว่า มันเสียงแตกหรือปล่าว
ถ้าแตกให้ลด Level ลง หรือเพิ่มขึ้นถ้ามันเข้ามาน้อยเกินไป ให้ดูจากหน้าจอ จะเห็นการเข้ามาของสัญญาณครับ (VU meter) 
หรือ มือใหม่ ก็ใช้ Auto Level ได้เลยครับ อย่างน้อยโอกาศพลาดก็น้อยลงครับ

ค่า Level โดยทั่วไป ประมาณ -3dB ถึง 0dB ครับ อย่าให้เกินจน  Peak หรือ Over เด็จขาด
แหล่งเสียงที่แหลมมาก ไม่ต้องการ Levelเยอะถึงขนาด -3dB นะครับ อยู่แถวๆ -12dB ก็ได้แล้วครับ เช่นเสียง  Hi Hat ของกลอง เป็นต้น
แหล่งเสียงอะไร ที่เท่าไหร่จะเหมาะสม เป็นเรื่องละเอียดมาก ไม่ต้องขนาดนั้นก็ได้ เอาว่าประมาณนี้ครับ

Left and Right
สัญญานที่เข้ามาเป็น Stereo ไม่จำเป็นต้องเท่ากันนะครับ เดี๋ยวจะอารมณ์เสียงว่าทำไม Level ซ้าย ขวา ไม่เท่ากัน มันเป็นปกติครับ
ยกเว้นเราอัดเสียงพูด ซ้าย= -12dB, ขวา = -0dB อันนี้ต้องแก้ใขครับ โดยการปรับ Level ข้างซ้ายให้ขี้นมาไล่ๆกัน
ปล จะปรับได้หรือไม่ได้ ขั้นอยู่กับ รุ่น และราคา จ่ายมากได้มาก จ่ายน้อย เงียบๆไว้ครับ เอาคนพูดขยับมาทางซ้ายเอาละกันครับ อิอิ

เสียง ลม
อันนี้ผมว่าเค้าคงมี เดทแคท มาให้ครับ เป็นขนปุกปุย หรือจะไฮโซกว่านั้นก็แล้วแต่ราคา ใส่มันเข้าไปครับ 
แล้วอย่าลืมถอดออดเมื่ออัดเสียงในที่ๆไม่มีลมครับ มันกินความสามารถในการรับเสียงไป แต่ไม่มาก แต่ถอดเหอะ 
บันทีกมาเบาไป Noise ก็จะมาหา บันทีกมาแรงไปก็เสียง Peak อีก ละเอียดครับ ละเอียดไว้ 
ปล อย่าลืมเชค Level ทุกครั้ง อีกนั้นหละ 

ระยะห่างของไมค์ต่อแหล่งเสียง ภาษาประกิตเรียกว่า ดิสแท๊น
ในระหว่างการบันทีกเสียง ให้คนที่ถือไมค์ รักษาระยะให้ดี อย่าให้มันง่วงนอน เดี๋ยวห่างเดี๋ยวใกล้จนจะทิ่มหัวคนพูด
Level ที่เราปรับไว้ก็จะไม่ได้ผล ผลที่ได้คือเดี๋ยวดัง เดี๋ยวเบา น่ารำคาญ ที่แท้ตกม้าตายเพราะคนถือไมค์ไม่ได้ใส่ใจกับงานที่ทำ


ข้อคิด : ถ้าเอาเรื่อง Sound ไว้หลังสุด คุณก็จะปวดหัวที่สุดได้เช่นกัน


วันนี้เท่านี้ก่อนครับ เดี๋ยวมาต่อใหม่กับสิ่งเล็กๆน้อยๆสำหรับการอัดเสียงแบบง่ายๆ
ผมไม่เน้นหลักการนะครับ มันปวดหัวทั้งคนเขียนและคนอ่าน  และผมไม่ได้เก่งนะครับขอบอกก่อน 
ถ้าปัญหาไหนตอบไม่ได้ ไม่รู้ ผมจะบอกว่า  "ไม่ทราบเหมือนกันครับ" ฮ่าๆๆๆๆๆ

บันทึกคะแนนนี้โพสต์ล่าสุด: รวม 7 คะแนน ซ่อน
lmedia ความดี +1 2011-08-01 สุดยอดครับ
tonoffshore ความดี +1 2011-07-30 สุดยอดเลยพี่กำลังสงสัยพอดี
panajor99 ความดี +1 2011-06-12 มีประโยคอย่างมาก
vfspostwork ความดี +1 2011-05-19 อยากให้มีคนเขียนแบบนี้มานานแล้ว
cob ความดี +1 2011-05-17 -
i-popba ความดี +1 2011-05-17 ได้ความรู้เต็มๆ....ขอบคุณครับ
icestylecg ความดี +1 2011-05-17 สุดยอดเลย มีประโยชน์มากครับ
โพสต์
1099
เงิน
24442
ความดี
20956
เครดิต
21442
จิตพิสัย
21252
จังหวัด
ขอนแก่น

ขอบคุณครับ มีประโยชน์มากๆ ชอบอะไรแบบนี้แหละครับ อธิบายจากประสบการณ์ ด้วยภาษาง่ายๆ


โพสต์
1858
เงิน
56103
ความดี
46498
เครดิต
51231
จิตพิสัย
52476
จังหวัด
กรุงเทพมหานคร


ได้ความรู้เต็มๆ....ขอบคุณครับ..
ระดับ : สมาชิก V
โพสต์
115
เงิน
3729
ความดี
3438
เครดิต
3457
จิตพิสัย
3702
จังหวัด
กรุงเทพมหานคร

ได้ความรู้เยอะเลย ขอบคุณครับ
ระดับ : สมาชิก VII
โพสต์
552
เงิน
17898
ความดี
14775
เครดิต
15797
จิตพิสัย
15554
จังหวัด
กรุงเทพมหานคร

เฉพาะตอบกลับของผู้โพสต์ 4#  โพสต์เมื่อ: 2011-05-18
เรื่องสำคัญที่หลายๆคนเอาไปคิดทีหลังจริงๆด้วย
ขอบคุณที่ให้ความรู้ครับ
โพสต์
3280
เงิน
49028
ความดี
67852
เครดิต
78389
จิตพิสัย
62308
จังหวัด
กรุงเทพมหานคร

เฉพาะตอบกลับของผู้โพสต์ 5#  โพสต์เมื่อ: 2011-05-19
ขอเสริมเรื่องข้อควรคำนึงถึงในการบันทึกเสียงในห้องสักนิดครับ ...


ภาพประกอบ : ขอใช้เฉพาะภาพซ้ายนะครับ (ขวาไม่เกี่ยว)


เวลาเราบันทึกเสียง เราก็ต้องการให้ไมค์รับเสียงตรงมาจากแหล่งกำเหนิด เช่น บันทึกเสียงพูด ก็ให้รับตรงมาจากปากเลย ขีดเส้นตรงจากปากมาเข้าไมค์กันเลย อันนี้คอมมอนเซนต์ ไม่มีอะไรแปลก ... แต่เวลาเราบันทึกเสียงในสภาพแวดล้อมที่เป็นห้องมีผนัง 6 ด้าน เสียงจากแหล่งกำเนิดเสียงมันจะวิ่งไปทุกทิศทุกทางแล้วสะท้อนกับผนังซึ่งจะมีคุณสมบัติในการสะท้อน (มากน้อยแตกต่างกัน) แล้วมาเข้าไมค์ไปด้วย ...

หมายความว่า นอกจากไมค์มันจะรับเสียงตรงมาจากปากคนพูดแล้ว (อันนี้ขอเรียกว่า Direct Sound) มันยังรับมาจากการสะท้อนจากผนังทั้ง 6 ทิศ (ขอเรียกว่า InDirect Sound) เป็นอย่างน้อย ไม่รวมการสะท้อนจากโต๊ะ เก้าอี้ หรือ อุปกรณ์อะไรที่อยู่ในห้องนั่นอีก ... ตรงนี้แหล่ะครับปัญหาเกิด ห้องที่ไม่ได้รับการปรับปรุงมาดีพอ หรือ เีรียกว่า Acoustic Treatment ไม่ดี มักจะเกิดปัญหาอย่างมาก ทำให้คุณภาพเสียงที่บันทึกด้อยลงไป อันเนื่องจากการเสริม และ หักล้างกัน ของคลื่นเสียงที่มาผสมกันจากหลาย ๆ แหล่ง (นึกถึงตอนเรียนฟิสิกส์มัธยมปลาย เรื่องคุณสมบัติคลื่น แบบนั้นเด๊ะเลย) ...

ประเด็นคือ เวลาเราบันทึกเสียงในห้อง ทำอย่างไรจะสามารถให้ไมค์รับเสียงที่เป็น Direct Sound ให้ได้มากที่สุด แล้วตัดเสียงที่เป็น InDirect Sound ให้น้อยที่สุด ... คำตอบกว้าง ๆ คือ ลดการสะท้อนของผนัง หรือ วัสดุต่าง ๆ ภายในห้อง หรืออย่างน้อย นำวัสดุมาซับเสียงมาบังในทิศทางที่ InDirect Sound จะสะท้อนเข้าไมค์ (แทนที่จะบุมันทั้งห้อง ซึ่งเปลืองและแพง) ... ถ้าเป็นห้องอัดเสียงเขาลงทุนตรงนี้อยู่แล้ว แต่ถ้าเราทำแบบบ้าน ๆ ลองพิจารณาถึงปัจจัยตรงนี้ แล้วประยุกต์จากวัสดุรอบ ๆ ตัวที่มี ...

ยอมรับว่าไม่ค่อยเคลียร์นะครับ (ดึกล่ะ) แต่ทิ้งไว้ให้เป็นข้อคิดเพิ่มเติมเวลาจะบันทึกเสียง หรือ อาจจะนำไปเป็นเหตุปัจจัยในการวิเคราะห์ปัญหาที่เกิดขึ้น เพื่อการป้องกันในครั้งต่อไป ...
โพสต์
3280
เงิน
49028
ความดี
67852
เครดิต
78389
จิตพิสัย
62308
จังหวัด
กรุงเทพมหานคร

เฉพาะตอบกลับของผู้โพสต์ 6#  โพสต์เมื่อ: 2011-05-19
ส่วนการบันทึกเสียงพูด/เสียงร้อง มักจะบันทึกเป็นโมโน แต่คุณอาจจะบันทึกแบบสเตอริโอก็ได้ ถ้าคุณรู้ว่าคุณต้องการอะไร ...

ถ้าเป็นเสียงคนเดียวพูด หรือ คนเดียวร้อง แล้วยิ่งจะต้องนำมามิกส์ด้วยนั้น ปกติบันทึกกันมาเป็นแบบโมโนกันอยู่แล้ว เวลานำมามิกส์เราจะวางตำแหน่งของเสียงได้ง่าย (โดยปกติเสียงพูด/ร้อง เราวางไว้กลางเสมอ) แต่ถ้าบันทึกมาแบบสเตอริโอ (ไม่เคยเห็นทำกัน) พอถึงขั้นตอนการมิกส์มันจะเริ่มยากแล้ว ... ส่วนกรณีการบันทึกแบบสเตอริโอ เรามักจะใช้กับการร้องที่เป็นหมู่คณะ เช่น ร้องประสานเสียง อย่างร้องกันสัก 20 คน เราคงมีไมค์ (อาจจะรวมถึงช่องบันทึก ไมค์พรีแอมป์ ออดิโอเกียร์อะไรต่าง ๆ) ไม่พอที่จะให้ทุกคนใช้ได้ครบ เราก็ใช้สเตอริโอไมค์เพื่อเก็บเสียงให้กว้างขึ้น ครอบคลุมทั้งคณะ ...

มือใหม่ถามว่า บันทึกโมโนทำอย่างไร แล้วสเตอริโอ ทำอย่างไร ... มันไม่ได้เป็นวิธีการที่พิเศษพิศดารอะไรหรอกครับ โมโนก็ใช้ไมค์ตัวเดียว ส่วนสเตอริโอ ก็ใช้ไมค์สองตัว (หรือบางทีมากกว่า) เท่านั้นเองครับ ...

การจัดวางไมค์ตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไป ด้วยจุดประสงค์ในการบันทึกเสียงแบบสเตอริโอ หรือ ให้กว้างครอบคลุมแหล่งเสียง ปกติทำกันได้หลายแบบครับ แต่จะเลือกใช้แบบใดนั้น ต้องศึกษาในรายละเอียดให้ดีก่อน มันจะมีเรื่องของระยะ ตำแหน่ง มุม อะไรกันอยู่ ถ้าวางผิดแทนที่จะดี กลายเป็นมันมาหักล้างกันเอง ก็พังสถานเดียวครับ ...


แบบ สเตอริโอ X-Y ...


แบบ Space Pair ...


รูปแบบของสเตอริโอไมค์แบบต่าง ๆ (ปกติรับสองช่องธรรมดาแล้วนำมาใช้เป็นซ้าย-ขวาได้เลย ยกเว้นกรณี M-S ต้องมีตัวถอดรหัสก่อนจึงจะนำมาใช้ได้) ...
บันทึกคะแนนนี้โพสต์ล่าสุด: รวม 2 คะแนน ซ่อน
lmedia ความดี +1 2011-08-01 ขอบคุณครับ
aunsoton ความดี +1 2011-06-12 เยี่ยมครับ
ระดับ : สมาชิก V
โพสต์
123
เงิน
3098
ความดี
2765
เครดิต
2886
จิตพิสัย
2956
จังหวัด
ศรีสะเกษ
เฉพาะตอบกลับของผู้โพสต์ 7#  โพสต์เมื่อ: 2011-05-19
thank you
ระดับ : สมาชิก VI
โพสต์
433
เงิน
8384
ความดี
6330
เครดิต
6526
จิตพิสัย
9379
จังหวัด
กรุงเทพมหานคร
เฉพาะตอบกลับของผู้โพสต์ 8#  โพสต์เมื่อ: 2011-05-19
ขอบคุรครับ ได้ความรู้ๆ
ระดับ : สมาชิก IIII
โพสต์
61
เงิน
3367
ความดี
2041
เครดิต
2509
จิตพิสัย
1169
จังหวัด
ระยอง

เฉพาะตอบกลับของผู้โพสต์ 9#  โพสต์เมื่อ: 2011-05-19
สุโค่ยมากๆครับ
ระดับ : สมาชิก V
โพสต์
123
เงิน
3098
ความดี
2765
เครดิต
2886
จิตพิสัย
2956
จังหวัด
ศรีสะเกษ
เฉพาะตอบกลับของผู้โพสต์ 10#  โพสต์เมื่อ: 2011-05-21
ขอบคุณมาก ๆ
รายละเอียดไฟล์แนบ
กล่องตอบกลับด่วน

คุณไม่มีสิทธิ์ใช้งานส่วนนี้, กรุณาเข้าสู่ระบบ หรือ ลงทะเบียน
กรุณาใช้ข้อความที่สุภาพ คุณสามารถบันทึกฉบับร่างได้