เคยพูดเรื่องพูดเรื่องฉาก / ซีน กันไปแล้ว ใน
http://www.thaidfilm.com/read.php?tid=96มาต่อคำว่า คัท กันบ้างครับ เชื่อว่าหลายคนคงเคยไ้ด้ยินและเคยใช้กันมาบ้าง
CUT แปลตรงๆว่าตัดครับ ความหมายก็ว่ากันตามนั้น คัทคือส่วนย่อยของซีน ในกระบวนการเขียนบทกับตัดต่อเราจะใช้คำว่าคัทในการอธิบายหนึ่งช่วงเหตุการณ์ที่เราจะถ่าย ในหนึ่งซีนจะประกอบด้วยหลายคัทหรือคัทเดียวก็ได้ตามความต้องการของผู้กำกับและความจำเป็นในการเล่าเรื่อง ยกตัวอย่างเช่น
ซีนที่ร๊อกกี้จะทะเลาะกับลูก เรื่องราวในซีนเริ่มจากลูกเดินเข้าประตูมาเจอร๊อกกี้ที่นั่งกระดกเบียร์อยู่ ทั้งคู่คุยกันและทะเลาะกัน จนสุดท้ายลูกทนไม่ไหวที่เห็นพ่อเมาแล้วพูดไม่รู้เรื่อง จนเดินหนีออกประตูไป
เวลาคิดเป็นภาพอาจจะเริ่มจาก
คัทที่ 1 เบียร์ที่วางอยู่บนโต๊ะ ร๊อกกี้หยิบมันขึ้นมา
คัทที่ 2 ร๊อกกี้ดื่มเบียร์เข้าไปรวดเดียวหลายอึก ลูกชายเปิดประตูเข้ามา ร๊อกกี้ชะงักการดื่มหันไปหาลูก
คัทที่ 3 พ่อกับลูกเผชิญหน้ากัน ลูกเริ่มพูด
คัทที่ 4 ระหว่างลูกพูด รับรีแอคชั่นของร๊อกกี้เซ็งๆ
คัทที่ 5 ลูกเห็นอาการพ่อเซ็งจึงหยุด มองหน้าพ่อนิ่ง
คัทที่ 6 ร๊อกกี้พูดขึ้นมาบ้าง
คัทที่ 7 ลูกชายเริ่มรำคาญเลยกระแทกเสียงสวนพ่อขึ้นมา
คัทที่ 9 ทั้งสองคนจ้องกัน บรรยากาศมาคุ
คัทที่ 10 ร๊อกกี้มองหน้าลูกพยายามจะพูดขอโทษ
คัทที่ 11 ลูกเดินออกไปไม่สนใจ ทิ้งร๊อกกี้ไว้คนเดียว
คัทที่ 12 ร๊อกกี้นั่งดื่มเบียร์ แววตาบ่งบอกถึงความเหงา...
สรุป ซีนนี้ใช้จำนวนคัทถึง 12 คัทครับ นี่คือตอนเตรียมงานกับผู้กำกับภาพครับ ทีนี้ทด 12 คัทนี้ไว้ในใจนะครับ เราจะไปออกกองกัน...
วันถ่ายเรารู้แล้วว่าเราต้องมี 12 คัทของ ซีนนี้ยืนพื้นก่อน แต่เวลาถ่ายเราจะมีอีกคำหนึ่งครับ นั่นคือ
SHOTช๊อตมีความหมายคล้ายๆกับคัท แต่เราจะพูดถึงตอนถ่ายทำมากกว่า ในการถ่ายทำการเริ่มกดบันทึกภาพไปจนถึงหยุด เราจะเรียกว่า 1 ช็อต แล้วมันต่างจากคัทยังไงล่ะ
คัทเราใช้เวลามองภาพที่ออกมาหลังจากที่หนังเสร็จ (หมายถึงตอนเตรียมงานเราก็ต้องหลับตานึกภาพว่าหนังเสร็จแล้วจะมีคัทไหนอยู่บ้าง) แต่ช๊อตนั้น จะเป็นการบันทึกภาพหนึ่งครั้งในการถ่ายทำ เพราะฉะนั้นในการถ่ายทำ 1ช๊อตถ่าย อาจมีหลายคัทอยู่ในนั้นก็ได้ เป็นไงครับ งง ล่ะสิ ผมพูดๆไปยังเริ่มงงเองเลย งั้นเดี๋ยวยกตัวอย่างก็แล้วกันครับ เอาซีนเดิมเลย ลองเลื่อนกลับขึ้นไปดูนะครับ
เราดูที่คัทที่ 3 นะครับ
คัทที่ 3 พ่อกับลูกเผชิญหน้ากัน ลูกเริ่มพูด
แล้วดูคัท 5 คัท 9 และคัท 11 นะครับ
คัทที่ 5 ลูกเห็นอาการพ่อเซ็งจึงหยุด มองหน้าพ่อนิ่ง
คัทที่ 9 ทั้งสองคนจ้องกัน บรรยากาศมาคุ
คัทที่ 11 ลูกเดินออกไปไม่สนใจ ทิ้งร๊อกกี้ไว้คนเดียว
ทั้งหมด 4 คัทนี้เป็นภาพที่หน้าตาเหมือนๆกันคือเป็นการถ่าย 2shot หรือช็อตที่เห็นคนสองคน ในการถ่ายทำช๊อตนี้เราจึงจะถ่ายยาวตั้งแต่ลูกเดินเข้ามา เถียงกัน จนลูกเดินออกไป เท่ากับเราถ่าย 1 ช๊อต (บันทึกภาพ 1 ครั้ง แต่เราได้คัท 3 5 9 และ 11ไปแล้ว)
ทีนี้เราก็เปลี่ยนมุมไปถ่ายฝั่งร๊อกกี้บ้าง ถ่ายคนเดียว อาจจะเป็น โคลสอัป เราจะถ่าย
คัทที่ 4 ระหว่างลูกพูด รับรีแอคชั่นของร๊อกกี้เซ็งๆ
คัทที่ 6 ร๊อกกี้พูดขึ้นมาบ้าง
คัทที่ 10 ร๊อกกี้มองหน้าลูกพยายามจะพูดขอโทษ
โดยที่ทำเหมือนเดิมครับ ให้เล่นยาวไปเลย
การถ่ายทำช๊อตที่ 2 เราได้อีก 3 คัท คือ คัทที่ 4 6 และ 10
หลังจากนั้นเราก็ย้ายฝั่งไปถ่ายไปถ่ายฝั่งลูกกันบ้าง โดยถ่ายผ่านร๊อกกี้ แต่คัทนี้สามารถเปิดที่ร๊อกกี้ดื่มเบียร์ได้
ดังนั้นช๊อตที่ 3 นี้จึงมี
คัทที่ 2 ร๊อกกี้ดื่มเบียร์เข้าไปรวดเดียวหลายอึก ลูกชายเปิดประตูเข้ามา ร๊อกกี้ชะงักการดื่มหันไปหาลูก กล้ิองแพนไปที่ลูก
คัทที่ 5 ลูกเห็นอาการพ่อเซ็งจึงหยุด มองหน้าพ่อนิ่ง
คัทที่ 7 ลูกชายเริ่มรำคาญเลยกระแทกเสียงสวนพ่อขึ้นมา
คัทที่ 12 ร๊อกกี้นั่งดื่มเบียร์ แววตาบ่งบอกถึงความเหงา...
เหลือคัทสุดท้ายครับคือคัทเปิด คัทแรก กระป๋องเบียร์แคบๆ เราก็ถ่ายเป็น ช็อตที่ 4 ครับ
สรุป คือเราถ่าย 4 ช๊อต ได้มา 12 คัทตามแผนครับ ถึงตอนนี้เราไม่ต้องกังวลอะไรมากแล้ว ถ้ามีเวลาเหลือเราจะครี-เอทเพิ่มเติมได้ครับ
ทีนี้กลับมาที่คัทที่เราทดไว้ในใจนะครับ พอมาถึงห้องตัดต่ออีดิทเตอร์ เขาก็จะวางคัททั้ง 12คัทเรากลับมาแต่ระหว่างตัด เรารู้สึกว่า 12คัท อาจจะมากไป เขาอาจจะตัดเหลือ 11 หรือ 10คัท ก็ได้ตอนนี้ถ้ามองในไทม์ไลน์ที่โปรแกรมตัดหนึ่งคัท ก็คือหนึ่งคลิปนั่นแหละครับ เวลาจะแก้เราก็จะดูแก้ขยับเป็นคัทๆไปครับ
พอเข้าใจถึง คัทกับช๊อตมากขึ้นรึยังครับ ถ้ายัง เขียนบทซักซีน แตกคัทแล้วแบกกล้องออกไปถ่ายครับ รับรองเข้าใจขึ้นแน่นอน
